Celem Programu Zielonej Edukacji. Gdańsk jest budowanie świadomego i odpowiedzialnego ekologicznie społeczeństwa. Poprzez samodzielną realizację projektów ekologicznych w szkołach i przedszkolach, dzieci i młodzież zdobywają wiedzę na temat przyrody i środowiska, poznają zależności między działaniami człowieka, a zmianą klimatu, a przede wszystkim uczą się uważności na otaczającą przyrodę oraz dostrzegają jej wartość i znaczenie w codziennym życiu.

To wszystko prowadzi do kształtowania i wzmacniania, tak bardzo potrzebnej w obecnych czasach postawy odpowiedzialności wobec natury i zrozumienia wagi własnych działań – mówi Monika Mikołajczyk, koordynatorka
programu z Hevelianum.

Kto może przystąpić do programu?

Gdańskie placówki publiczne samorządowe:
• przedszkola
• szkoły podstawowe
• szkoły ponadpodstawowe.

Jak dołączyć do programu?
1. Wypełnij formularz, zgłaszając chęć placówki do udziału w programie.
2. Dzieci/młodzież pod kierunkiem nauczyciela na terenie swojej placówki realizują inicjatywę lub projekt ekologiczny.
Co najmniej jeden element tego działania musi odbyć się w terenie (nie jest wymagany efekt materialny, mogą to
być np. obserwacje lub zbieranie danych). Uczestnicy mogą działać samodzielnie
lub skorzystać ze wsparcia specjalisty/specjalistów z bazy ekspertów.
3. Uczestnicy programu, z wyjątkiem przedszkolaków, powinni co najmniej jeden
raz skorzystać z oferty zajęć edukacyjnych lub wydarzeń o tematyce ekologicznej/przyrodniczej, realizowanych
przez miejskie instytucje lub jednostki organizacyjne w Gdańsku (udział odpłatny lub bezpłatny zgodnie z ofertą
organizatora zajęć).
4. Efekty działań uczestnicy programu prezentują przedszkolnej lub szkolnej społeczności.
5. Nauczyciel przesyła sprawozdanie ze zrealizowanych działań w terminie określonym w regulaminie.

Korzyści:
• szkolenia dla nauczycieli
• otwarte spotkania sieciująco-inspiracyjne
• dostęp do bazy warsztatów, wydarzeń i materiałów edukacyjnych
• odznaka Programu Zielonej Edukacji. Gdańsk dla placówki
• certyfikat dla nauczyciela
• prezentacja inicjatywy/projektu ekologicznego w portfolio projektów z odznaką PZE. Gdańsk

Regulamin:

Regulamin Programu Zielonej Edukacji dla szkół i przedszkoli w roku szkolnym 2023/2024 [POBIERZ] 

• Joanna Grzyba | Wydział Ekologii i Energetyki UMG

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: konsultacje i wsparcie merytoryczne w zakresie edukacji dot. efektywności energetycznej oraz bioróżnorodności

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele /dzieci/uczniowie
Kontakt: joanna.grzyba@gdansk.gda.pl, tel. 58 768 82 13

• Celina Kowalska | Wydział Ekologii i Energetyki UMG

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: edukacja dot. zmian klimatu

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/uczniowie szkoła ponadpodstawowa
Kontakt: celina.kowalska@gdansk.gda.pl; tel.: 58 768 82 41

• Marcin Tryksza | Wydział Ekologii i Energetyki UMG

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: w zakresie edukacji dot. ochrony przyrody oraz bioróżnorodności

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele /dzieci/uczniowie
Kontakt: marcin.tryksza@gdansk.gda.pl; tel.: 58 768 82 11

• Michał Lamczyk | Wydział Ekologii i Energetyki UMG

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: w zakresie edukacji dot. ochrony przyrody oraz bioróżnorodności

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: nie
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele /dzieci/uczniowie
Kontakt: michal.lamczyk@gdansk.gda.pl, tel.: 58 323 67 99

• Anna Schroeder | Wydział Gospodarki Komunalnej UMG
• Dorota Michałka-Urbaniak | Wydział Gospodarki Komunalnej UMG

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: Konsultacje i doradztwo dot. odpowiedzialnego postępowania z odpadami komunalnymi w Gdańsku, gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ) w obszarze odpadów komunalnych i działań zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami (tzw. piramidą odpadową).

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci/uczniowie
Kontakt: anna.schroeder@gdansk.gda.pl, dorota.michalka-urbaniak@gdansk.gda.pl

Joanna Mioduska  | Port Czystej Energii Sp. z o.o.

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: 
Tematyka projektów związana z produkcją energii z odpadów, ochroną powietrza oraz metodami zagospodarowania odpadów komunalnych, z uwzględnieniem kwestii prawidłowej segregacji.
Możliwość spotkania z nauczycielem w PCE w celu konsultacji projektu – omówienia planowanych zadań, sposobu ich realizacji, formy prezentacji wyników projektu, jak również zakresu oczekiwanego wsparcia merytorycznego dla placówki.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: nie
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak, na wizytę studyjną w PCE
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele
Kontakt: jmioduska@portczystejenergii.pl

Anna Niedziółka | Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: Tematy związane z transportem zbiorowym. Wyższość transportu zbiorowego nad indywidualnym – zanieczyszczenie powietrza, parkowanie, itd. Udział w lekcjach edukacyjnych z szerszym zakresem aniżeli sama ekologia w transporcie. Robimy lekcje z zakresu też bezpieczeństwa i kultury w podróży komunikacją zbiorową. sposób korzystania – tak żeby wyedukować do poprawnego korzystania.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciel/dzieci przedszkolne/uczniowie
Kontakt: anna.niedziolka@gdansk.gda.pl

Jakub Chorodeński | Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: Tematy związane z drzewami, drugim życiem drewna, spacery dendrologiczne, inwentaryzacje.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak – do parków
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci/uczniowie
Kontakt: jakub.chorodenski@gdansk.gda.pl; tel.: 58 52 44 566

Barbara Dąbek -Rychter | Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia i Profilaktyki i Uzależnień

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: konsultacje związane z żywnością, niemarnowaniem żywności, dieta planetarna

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci/uczniowie
Kontakt: b.dabek@opz.gdansk.pl

• Monika Piotrowska-Szypryt | GIWK Sp. z o.o. 
• Małgorzata Kowal | GIWK Sp. z o.o.
• Katarzyna Szkudlarek | GIWK Sp. z o.o. 

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: sprawy związane z funkcjonowaniem infrastruktury wod-kan; obieg wody w przyrodzie i w systemie wod-kan; oszczędzanie wody, kwestie związane z zasobami wodnymi – ich ochroną oraz zapewnieniem odpowiedniej ilości i jakości wody, a także z ochroną środowiska wodnego; mikrozanieczyszczenia – wpływ na środowisko i zdrowie człowieka (mikroplastik, szkodliwe chemikalia), w tym właściwe nawyki konsumenckie; prawdy i mity dotyczące picia wody z kranu oraz kranówka vs. woda butelkowana; procesy uzdatniania wody, monitoringu jakości wody oraz procesy oczyszczania ścieków; co można a czego nie wolno wyrzucać do toalety; historia gdańskich wodociągów.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: nie
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci/uczniowie
Kontakt: mszypryt@giwk.pl | mkowal@giwk.pl | kszkudlarek@giwk.pl

• Katarzyna Świstek | Gdańskie Wody

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: -wsparcie merytoryczne w zakresie małej retencji. Na czym polega gospodarowanie wodami opadowymi? Jak ‘łapać’ wodę? Co to jest zieleń retencyjna? Jak projektować taką zieleń? Co to jest błękitno-zielona infrastruktura i jakie ma znaczenie w mieście. Czy rośliny mogą oczyszczać wodę?, – konsultacje i weryfikacja terenowa możliwości zagospodarowania wód opadowych na terenie placówki, – spacer edukacyjny/badawczy na terenie lub w okolicy szkoły dot. wody opadowej i/lub spacer edukacyjny po ogrodach deszczowych zrealizowanych przez Gdańskie Wody, -prezentacja teoretyczna sposobu działania obiektów retencyjnych na podstawie makiety ogrodu deszczowego w skrzyni.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak – terenowe: ogrody deszczowe Za Murami, 3 Maja, Lastadia
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele /uczniowie: szkoła podstawowa, ponadpodstawowa
Kontakt: k.swistek@gdanskiewody.pl ; tel.: 58-32-33-451

Karolina Kowalska | GAiT 

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: udostępnienie autobusu elektrycznego na zajęcia, współpraca w tym zakresie z Zarządem Transportu Miejskiego w Gdańsku

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: nie
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: możliwość udostępnienia autobusu elektrycznego na zajęcia ZTM Gdańsk np. pod szkołę/przedszkole
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: –
Kontakt: kowalska@gait.pl

• Marta Sapa | GPEC
• Damian Troka | GPEC

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: przekazanie dobrych nawyków związanych z korzystaniem z energii i ciepła

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: nie
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/uczniowie
Kontakt: marta.sapa@gpec.pl | damian.troka@gpec.pl

Katarzyna Bartosz | Gdański Ogród Zoologiczny

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: Bioróżnorodność lokalna i globalna, etyczny kontakt z dzikimi zwierzętami, zagrożenia czyhające na dzikie gatunki i jak je chronić, jak przygotować zajęcia terenowe.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak – zajęcia terenowe i edukacyjne w zoo
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci przedszkolne/uczniowie: szkoła podstawowa, ponadpodstawowa
Kontakt: kbartosz@zoo.gda.pl, tel.: +48 58 552 00 41 wew. 122

Katarzyna Piętowska-Witek | EduDzielnia

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: – metoda projektu: planowanie, realizacja, techniki cyfrowe, techniki manualne, – mała architektura – konstrukcje drewniane, – działania w warsztacie szkolnym, – design thinking

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak, terenowe
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci przedszkolne/uczniowie: szkoła podstawowa, ponadpodstawowa
Kontakt: katarzynapietowska@gmail.com

• Adam Adamczuk | Hevelianum

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: – zajęcia terenowe meteorologia i klimatologia, – zajęcia terenowe geografia, – warsztaty edukacyjne z oferty Hevelianum o tematyce ekologicznej, – projekty edukacyjne w szkole : planowanie i prowadzenie badań terenowych, wstęp do edukacji klimatycznej/ekologicznej, – projekty związane z retencją wody, zanieczyszczeniami powietrza, zmianą klimatu, gospodarką cyrkularną, recyklingiem, oszczędzaniem energii: wsparcie merytoryczne w temacie, pomoc z harmonogramem, przydatna literatura, wizyta w terenie.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci przedszkolne/uczniowie: szkoła podstawowa, ponadpodstawowa
Kontakt: adam.adamczuk@hevelianum.pl

• Mateusz Bartoszewski | Hevelianum

Oferta ekspercka, specjalizacja/zakres opieki merytorycznej: – zajęcia terenowe bezkręgowce, – zajęcia terenowe florystyczne, – warsztaty edukacyjne z oferty Hevelianum o tematyce ekologicznej, – projekty edukacyjne w szkole : planowanie i prowadzenie badań terenowych, wstęp do edukacji klimatycznej/ekologicznej, – projekty związane z łąkami kwietnymi i owadami zapylającymi: wsparcie merytoryczne w temacie, pomoc z harmonogramem, przydatna literatura, wizyta w terenie.

Możliwość osobistego odwiedzenia przedszkola/szkoły: tak
Możliwość zaproszenia nauczyciela z grupą uczniów do jednostki na wizytę studyjną/w teren: tak- zajęcia terenowe w Brzeźno i na Górze Gradowej
Preferowany bezpośredni odbiorca konsultacji: nauczyciele/dzieci przedszkolne/uczniowie: szkoła podstawowa, ponadpodstawowa
Kontakt: mateusz.bartoszewski@hevelianum.pl; tel. 572 333 605

Zachęcamy do skorzystania z bezpłatnych scenariuszy lekcji, które powstały w ramach projektu „Klimat w szkołach metropolii”, realizowanego przez Metropolię Gdańsk – Sopot- Gdynia. Scenariusze mogą zostać wykorzystane na biologii, przyrodzie i geografii np. podczas zajęć poświęconych tematyce zmian klimatu. Skrypty będą również pomocne przy organizowaniu lekcji podczas np. Dnia Ziemi, Dnia Wody czy Dnia Bioróżnorodności.

Scenariusze zostały przygotowane z myślą o uczniach klas 4 i 5 szkoły podstawowej, a także klas 1 i 2 szkół ponadpodstawowych. Ze względu na ich elastyczną i kreatywną mogą zostać wykorzystane również w innych klasach.

Dodatkowo, scenariuszom towarzyszy bogaty pakiet materiałów edukacyjnych takich jak prezentacje multimedialne, tablice edukacyjne, karty pracy, plansze, quizy, gry, inspiracje oraz inne pomoce dydaktyczne

Scenariusze lekcji realizowane w ramach projektu „Klimat w szkołach metropolii” możliwe do pobrania TUTAJ

W dniu 13 czerwca 2024  na Górze Gradowej odbyło się uroczyste zakończenie I edycji Programu Zielonej Edukacji – programu edukacji ekologicznej i klimatycznej, który skierowany jest do gdańskich publicznych przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych.

Jednocześnie Hevelianum jako koordynator programu dziękuje za zaangażowanie i współtworzenie go przez miejskie spółki, jednostki organizacyjne i wydziały UMG: Wydział Edukacji UMG, Biuro Energetyki UMG, Wydział środowiska UMG, Wydział Gospodarki Komunalnej UMG, Gdańskie Usługi Komunalne, Dział Profilaktyki Uzależnień GOPZ i PU, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni, Gdański Ogród Zoologiczny, Gdańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Gdańskie Autobusy i Tramwaje GIWK / Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Zakład Utylizacyjny w Gdańsku Port Czystej Energii Straż Miejska w Gdańsku

Relacja fotograficzna z dnia 13.06.2024 _ fot. Dominik Kulaszewicz

 

 

Sprawozdanie z udziału w pilotażu Programu Zielonej Edukacji.

Przedszkola:

Przedszkole nr 24, Trakt św. Wojciecha 320, 80-001 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Alina Wiśniewska, Jolanta Krzcińska

W ramach pilotażowego programu ,,Zielona Edukacja”, zrealizowano następujące działania:

– międzyprzedszkolny konkurs o tematyce wody ,,Woda źródłem życia”
– zbieranie śniegu , wykorzystanie do podlewania kwiatów doniczkowych
– eksperymenty, zabawy badawcze z wodą
– obchody Światowego Dnia Wody – 22.III
– zajęcia edukacyjne w Muzeum Morskim
– zajęcia edukacyjne z wykorzystaniem mikroskopu w Przedszkolu ,,Życie w kropli wody”

Przedszkole nr 31, ul. Krowoderska 8, 80-753 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący – Koordynator: Anna Kapera, Wsparcie koordynatora – Beata Ryńska

Nasze działania dotyczyły obszaru bioróżnorodności i terenów zieleni.
Zaczęliśmy od zaplanowania zagospodarowania naszego terenu wokół placówki.

W ramach realizacji założyliśmy szklarnię z warzywami oraz zielniki – skrzynki warzywne, których pielęgnacją  regularnie zajmują się dzieci  z wszystkich naszych grup wiekowych, oczywiście pod nadzorem nauczycieli. Ponadto powstały na terenie naszego ogrodu przedszkolnego rabatki kwiatowe, które stały się terenem do zamieszkania w „hotelikach” przez owady. Domki dla owadów powstały podczas zorganizowanych przez nas warsztatów z rodzicami.  Założyliśmy także „rabatę sensoryczną przedszkolaka”, której projekt powstał podczas warsztatów z Zespołem Szkół Architektury Krajobrazu i Handlowo-Usługowych w Gdańsku. W każdym z tych miejsc każda grupa przedszkolna ma wyznaczony obszar, za którego pielęgnację jest odpowiedzialna. Zorganizowaliśmy również zbiórkę sadzonek do naszego ogrodu. Ponadto podczas tegorocznego Dnia Ziemi poruszyliśmy tematykę zanieczyszczeń i zagrożeń  wynikających z działalności człowieka oraz znaczenia terenów zielonych dla Ziemi. W tym dniu towarzyszyła nam żywa maskotka „Planeta Ziemia” wynajęta z firmy zewnętrznej.

Program doskonale wpisał się w zadania planowane na terenie  naszego ogrodu przedszkolnego. Dzięki podjętym działaniom nasz ogród stał się miejscem bardziej zielonym, różnorodnym pod kątem roślinności.

Przedszkole nr 35 „Dziecięcy Bastion”, ul. Wałowa 36, 80-858 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący:  Kornelia Papiernik

Dzieci utworzyły samodzielnie plakat z rysunkami, które przedstawiały po co nam rośliny i co zanieczyszcza powietrze. Z filmiku, przygotowanym przez It’s AumSum Time pt „Air Pollution” dzieci dowiedziały się, co zanieczyszcza powietrze i po co nam jest czyste powietrze. Dzieci zasadziły cebulki tulipanów oraz krokusów w naszym przedszkolnym ogrodzie. Przed przystąpieniem sadzenia, wcześniej omówiliśmy etapy zasadzeń, jakie narzędzia są potrzebne, oraz co roślina potrzebuje aby zakwitnąć. Na koniec dzieci, poznały budowę kwiatu, oraz ułożyły samodzielnie elementy kwiatu (korzeń, łodyga, liście, kwiat).Dzieci zwiększyły swoją wiedzę na temat zanieczyszczeń powietrza i jak poprzez zasadzanie np. drzew, kwiatów wpływamy na  jego poprawę , a nie tylko efekt wizualny. Dzieci z ochotą zasadziły cebulki tulipanów i krokusów. W efekcie tego przyjęło się kilka tulipanów, które urosły.

Program Zielonej Edukacji pozwolił na omówienie z dziećmi kwestii zanieczyszczeń powietrza, jaki to jest współczesny problem i jak my ludzie możemy wspomóc swoimi działaniami, aby poprawić jego jakość. Zasadzenie kwiatów w przedszkolnym ogrodzie, a potem wypatrywanie, czy już kwiat urósł był dla dzieci czymś interesującym i ciekawym.

Przedszkole nr 49 MIŚ, ul. Śląska 35 A, 80-379 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Małgorzata Radwańska

Temat ekologii był i jest często poruszanym zagadnieniem w naszym przedszkolu. Podczas różnorodnych aktywności dzieci uczą się już od najmłodszych lat segregować odpady, dbać o przyrodę, oszczędzać  papier, energię i wodę oraz poznają odnawialne źródła energii.

Na naszym terenie okresowo powstaje łąka kwietna, na stałe – domek dla owadów, czy specjalne pojemniki do sortowania odpadów. Budowanie świadomości ekologicznej wśród dzieci i rodziców jest jednym z priorytetów działalności naszej placówki.

Przedszkole bierze udział w Projekcie ,,Modernizacja energetyczna obiektów użyteczności publicznej  – pilotaż w obiekcie Przedszkolnym  nr 49 w Gdańsku”, finansowanego w ramach zadania nr 10.1.5.19 pn. „Koordynacja polityki energetycznej miasta”. Do tej pory przygotowano i zrealizowano:

– wprowadzenie programu systemu inteligentnego Zarządzania Energią – pilotaż – zakup

urządzeń kontrolno-pomiarowych,

– modernizacja energetyczna obiektu – część II- instalacja PV z magazynem energii.

W roku szkolnym 2023/2024, w związku z przystąpieniem do pilotażowego Programu Zielonej Edukacji, w trakcie diagnozy dokonanej w placówce, postanowiliśmy zająć się bliżej tematem wody.

Do Programu przystąpiła Grupa Czerwona, (6-latki), licząca 25 osób.  Koordynatorem Programu Zielonej Edukacji jest wychowawczyni grupy – Małgorzata Radwańska. W większości działań uczestniczą także wychowawca Grupy Czerwonej Pani Joanna Wetta oraz nauczyciel współorganizujący kształcenie Pani Anna Maternowska.

Nasze działania rozpoczęliśmy od wprowadzenia dzieci w świat znaczenia wody dla życia na Ziemi. Podczas zajęć dzieci poznawały środowiska wodne oraz zamieszkujące tam zwierzęta. Dowiedziały się, jaki  jest obieg wody w przyrodzie i co trzeba zrobić, by zbiorniki wodne były wolne od nieczystości.

Dzieci poznały wodę jako jeden z czterech żywiołów, niosący przy nadmiarze opadów – powodzie,    a przy niedoborze deszczu – susze. Żywioł, który umiejętnie wykorzystany, może stać się źródłem energii odnawialnej w elektrowniach wodnych.

Dziecięca ciekawość jest rozbudzana podczas doświadczeń z wodą: parowania, skraplania, zamrażania i topnienia. Starszaki sprawdzały, co się w wodzie unosi, a co tonie, co rozpuszcza, a co nie.

Jak ogromne znaczenie dla organizmu człowieka ma woda, przedszkolaki dowiedziały się podczas

spotkania z dietetykiem, który zachęcał do picia wody i ograniczenia słodkich napojów.

W Grupie Czerwonej okresowo wprowadzono dyżury ,,Strażnik wody”, które stały się po pewnym czasie niepotrzebne, gdyż dzieci nawykowo zaczęły oszczędzać wodę na przykład w trakcie poobiedniego szczotkowania zębów. Samodzielnie przygotowały też napis ,,Oszczędzaj wodę!”, który wisi w naszej łazience.

Zbieranie deszczówki, którą potem dzieci podlewają paprotki rozpoczęliśmy od niewielkich pojemników wystawianych na tacach na przedszkolny taras. Wodę zlewaliśmy do dzbanka z miarką, odczytywaliśmy wspólnie wyniki. Obecnie mamy już beczkę na wodę deszczową i odpływ z rynny, pozyskane ze środków własnych uczestników Programu.

Teraz czekamy na wielki deszcz, by sięgnąć po dziecięce konewki do podlewania roślin w naszym ogrodzie. Ten element rzeczowy realizowanego pilotażu ma zasięg ogólnoprzedszkolny. Wszystkie dzieci korzystają z możliwości podlewania wodą deszczową roślin, które hodują w ogrodzie przedszkolnym. Są tam  między innymi borówka amerykańska, zioła, rośliny ozdobne.

Udział dzieci w Hydromisji oraz wsparcie Edukatorek Programu, które odwiedziły nasze przedszkole, to kolejny etap naszej edukacji ekologicznej. W prosty sposób opowiadały one o wodzie, sprawdzały z dziećmi jej właściwości, podkreśliły znaczenie ochrony jej zasobów.

Filmy edukacyjne, po które sięgnęły nauczycielki grupy pozwoliły dzieciom odkryć drogę wody do naszych kranów. Wśród nich wykorzystano: ,,Z Wisły do Wisły- skąd mamy wodę w kranie?”, ,,Gdański Szlak Wodociągowy”, ,,System Wodociągowy Gdańska – film edukacyjny”. Przedszkolaki z wielkim zainteresowaniem oglądały materiały, słuchały ciekawostek i rozpoznawały znane im miejsca.

W naszych działaniach nie zabrakło także aktywności plastycznej. Starszaki stworzyły z materiałów przeznaczonych do recyklingu, wspólną, wielkoformatową płaską pracę przedstawiającą Ziemię, oceany i morza i żyjące tam zwierzęta. Wykorzystały między innymi rolki po papierze i ścinki papieru z niszczarki.

Najbardziej atrakcyjną formą odkrywania informacji na temat wody, były wycieczki. Przepiękna, majowa pogoda towarzyszyła przedszkolakom podczas wycieczki autokarowej do Sobieszewa. Celem podróży był Zbiornik Wody Kazimierz – nowoczesna wieża ciśnień odgrywającą ważną rolę w systemie wodociągowym miasta.

Dzieci zwiedziły interaktywne wystawy multimedialne poświęcone historii i walorom przyrodniczym Wyspy – rezerwatom Ptasi Raj i Mewia Łacha. Miały też okazję zbudować wieżę ciśnień z plastikowych przestrzennych elementów oraz z wykorzystaniem tablicy interaktywnej.

Druga wycieczka, na którą udało nam się wybrać, była to wycieczka do Domu Zdrojowego w Brzeźnie. Tam, dzieci uczestniczyły w warsztatach ,,Młodzi strażnicy i strażniczki rzek” w ramach Programu Zielonej Edukacji, koordynowanego przez Hevelianum.

Podczas zajęć dzieci poznały znaczenie doliny rzecznej, będącej mieszkaniem dla wielu zwierząt i roślin oraz przyczyny i skutki degradacji wód. W trakcie zabawy z chustą animacyjną wcieliły się w mieszkańców wód i utrwaliły zasady segregacji śmieci.  Przedszkolaki rozwiązywały rebusy, wpisywały hasła i odczytywały proste wyrazy z nazwami rzek.

Najmłodsi wykazali się dużą wiedzą związaną z tematem ekologii oraz świadomością własnej roli w ochronie środowiska.

Przedszkole Nr 60 im J. Brzechwy w Gdańsku
Nauczyciele prowadzący: Magdalena Klonowska i Małgorzata Dąbrówka

• Zmodernizowano ścieżkę sensoryczną: uzupełniono szyszki , dołożono inne rodzaje (świerk, modrzew, olsza czarna), dodano część wzrokową – kolorowe kwiaty, część słuchową –trzcinę, trawy wysokie, krzewy, liście drzew, część węchową- rośliny o intensywnym i charakterystycznym zapachu (zioła, krzewy pachnące), część dotykową – ścieżka sensoryczna zbudowana z różnych materiałów-rośliny o charakterystycznej strukturze (chropowatość, ostre zakończenia), część smakową -krzewy owocowe (borówki, porzeczki, agrest, maliny, jeżyny, poziomki).
Na ścieżce biologicznej znajdują się tablice informacyjne z nazwą i krótkim opisem znajdujących się na niej elementów, m.in. domek dla owadów, budka dla ptaków, kilka rodzajów szyszek, tablice ze zdjęciami kilku rodzajów miejskich ptaków, kilku rodzajów ziół i krzewów.
• Zorganizowano i wykorzystywano kompostownik i kącik gdzie dzieci pozyskiwały gnojówkę z pokrzyw do odżywiania i wzmacniania roślin.
• Powstała „Stołówka dla owadów czyli łąka kwietna” dla motyli, pszczół i trzmieli
• Zamontowano na odpowiedniej wysokości „Urządzenia do pomiarów meteorologicznych” – deszczomierz, termometr ogrodowy
• Umieszczono w odpowiednim miejscu – z dala od hałasu , w zacisznym miejscu „Domek dla jeży (budka)
• Umieszczono na drzewach budki lęgowych zapewniając ptakom bezpieczne miejsca do gniazdowania, a także ochronę fauny

W wyniku podjętych działań zmodernizowano istniejący ogródek warzywny oraz powstało wiele miejsc przyjaznym zwierzętom i pożytecznym owadom:
– zawieszono na terenie placówki budki lęgowe dla 2 ptaków
– zainstalowano domek dla jeża
– zawieszono karmniki dla ptaków
– powstały 3 hotele dla owadów
– zagospodarowano warzywniki sadząc na wyniesionych grządkach warzywa: posadzono cebulę, zasiano pietruszkę, koper, buraki, groszek
– zagospodarowano zielnik, sadząc bazylię, miętę
– posadzono krzewy owocowe: porzeczki, agrest, maliny
– stworzono łąkę kwiatową dla owadów zapylających

Przedszkole nr 74 , Leśny Zakątek, ul.Magellana 3 80─288 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Joanna Kiedrowska

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:

─ zapoznanie dzieci z podstawowymi zasadami ochrony środowiska naturalnego
─ tworzenie sytuacji do bezpośredniego obcowania z przyrodą i dokonywania obserwacji zjawisk przyrodniczych występujących w róznych porach roku
─ poznanie znaczenia zieleni dla zdrowia człowieka
─ rozwijanie zainteresowań dzieci źródłem pochodzenia żywności
─ kąciki przyrodnicze aktualizowane zgodnie z porą roku
─ ekologiczne prace plastyczne z wykorzystaniem darów przyrody i materiałów recyklingowych
─obserwacje przyrody podczas spacerów do lasu
─ skąd się biorą produkty ekologiczne zajęcia o tematyce zdrowego odżywiania
─ segregowanie śmieci segregacja odpadów
─ pokaz mody dzieci z przygotowanych materiałów eko
─ stworzenie strefy ogrodu  i strefy kwietnej sadzenie w doniczkach ziół i kwiatów w przedszkolu, a następnie  w mini ogródku przedszkolnym/ ogórki, bazylia, pietruszka, szczypiorek itp.

Przedszkole nr 83 „Kolorowe Kredki”, ul. Stanisława Dąbka 35, 80-180 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Klaudia Majewska

Na początku roku razem z dziećmi przeprowadziliśmy diagnozę, na podstawie której napisaliśmy projekt. Dzieci zapoznały się z założeniami, a następnie rozpowszechniliśmy informację o udziale naszej placówki w programie. Podczas jesiennych oraz zimowych miesięcy chodziliśmy wokół przedszkola obserwować roślinność oraz owady i ptaki. Dzieci z chęcią oglądały roślinność znajdującą się za płotem naszego przedszkola za pomocą lup. Dzieci dowiedziały się o odpowiednim dokarmianiu ptaków.
Następnie powstała rabata, na której wspólnie z dziećmi posadziliśmy byliny, m.in.: kocimiętki, budleje Davida, kosmosy,  dzwonki skupione, jeżówki, szałwie omszałe, tawułki, pysznogłówki szkarłatne, gdy tylko dni stały się cieplejsze. Na rabacie stanęły również własnoręcznie stworzone hotele dla owadów oraz poidełka. (Hotele dla owadów zostały wykonane przez konserwatorów, a poidełka przez nauczycielki na zajęciach ceramicznych). Na terenie całego przedszkola (w ogródku grup młodszych jak i starszych) powstały nowe nasadzenia. Zarówno starsze jak i młodsze dzieci były zaangażowane w sadzenie roślin jednorocznych np. supertunii i komarzyc oraz późniejszą pielęgnację.

Na terenie znajdującym się za płotem przedszkola, ale należącym do placówki, powstały łąki kwietne.
Zgodnie z założeniami zakupiono dwa zbiorniki na wodę deszczową, z których dzieci w niedługim czasie będą nalewać wodę i samodzielnie podlewać nowe nasadzenia.
Plastikowa szklarnia, która służyła dzieciom od początku istnienia przedszkola została wymieniona na nową, wykonaną ze szkła, w której zostały posadzone pomidory, sałata i papryka.
Zgodnie ze wskazówkami naszego opiekuna, zostały wykonane misy sadzeniowe wokół drzew.
Na zakończenie Programu Zielonej Edukacji powstał konkurs dla dzieci z grupy biorącej udział pt. „Moja ekozabawka”, w którym dzieci miały za zadanie stworzenie wspólnie z rodzicami zabawki z surowców wtórnych. Konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem, powstały ciekawe ekozabawki. Na zakończenie projektu razem z dziećmi zasadziłam dwa drzewa: lipę oraz kasztanowca. Na czerwiec zaplanowane jest również zawieszenie budki lęgowej dla ptaków, która dzieci ze starszych grup wykonały samodzielnie podczas ich ostatniej wycieczki, budka najprawdopodobniej zawiśnie na drzewie przy zbiorniku retencyjnym” Wieżycka”.

Dzięki programowi dzieci miały możliwość zagłębienia się w tematy ekologii oraz ogólnie rozumianej przyrody. Dzieci chętnie uczestniczyły we wszystkich aktywnościach związanych z Programem, były ciekawe dalszej realizacji jego założeń. Było to ciekawe doświadczenie zarówno dla mnie jak i dla dzieci z mojej grupy, mieliśmy możliwość „zmienienia” czegoś w naszym otoczeniu.

Przedszkole Nr 85, ul. Chałubińskiego 15, 80-809 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Natalia Stencel

W naszym przedszkolu powstała idea książkodzielni, ten rodzaj aktywności chcemy jako placówka kontynuować.

Jedynym kosztem, który musieliśmy ponieść to koszt zakupu biletów dla dzieci i opiekunów( przejazd do Brzeźna na zajęcia w Domu Zdrojowym), niektóre dzieci miały wyrobioną kartę mieszkańca Gdańska, dzięki temu ich przejazd był bezpłatny. Projekt tak został zaplanowany, aby wykorzystać materiały dostępne w przedszkolu.

Przedszkole nr 86 Kolorowe, ul. Dywizjonu 303 27, 80-462 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Emilia Ziomkowska, Agnieszka Sosińska

Wszystkie działania w ramach Programu Zielonej Edukacji, w tym stworzenie sensorycznej rabaty, wynikały z potrzeb dzieci, nauczycieli i infrastruktury przedszkola. Program był odpowiedzią na zidentyfikowane braki i potrzeby, co pozwoliło na skuteczne wdrożenie działań edukacyjnych i ekologicznych. W efekcie dzieci nie tylko rozwinęły swoje zmysły i wiedzę ekologiczną, ale również zwiększyły swoje zaangażowanie w ochronę środowiska i zrozumienie bioróżnorodności.

Przedszkolaki wzięły udział w następujących zajęciach, warsztatach:

Spotkanie  w placówce przedszkolnej z Panią Anną Siniuk opiekunem merytorycznym pilotażu Zielonej Edukacji z Zarządu Dróg i Zieleni, podczas których, Opiekun wyjaśnił, jak ważne jest utrzymanie zieleni w mieście, w tym parków, skwerów i innych terenów zielonych, które nie tylko poprawiają estetykę otoczenia , ale również przyczyniają się do poprawy jakości powietrza i samopoczucie mieszkańców.

Przedszkolaki miały również okazję zadawać pytania i aktywnie uczestniczyć w rozmowie, co pozwoliło im lepiej zrozumieć jak istotne jest dbanie o zielona przestrzeń miejską.

Warsztaty, poprowadzone przez Natalię Sielską z organizacji „ Wodomierze – Strażnicy Wody i Wewnętrznej Przyrody”. W Domu Zdrojowym w Brzeźnie, filii Hevelianum , ul. Zdrojowa 2. Celem warsztatów było ukazanie, że woda jest jedną z najcenniejszych substancji na Ziemi.

„ Sensoryczna Rabata”- angażowała zarówno bezpośrednio uczestników działań, jak i innych przedszkolaków jako odbiorców. Efekt pracy został zaprezentowany w sposób angażujący całą społeczność przedszkolną, co przyczyniło się do wszechstronnego rozwoju dzieci oraz zwiększenia ich świadomości ekologicznej.

Udział w Programie Zielonej Edukacji poprzez sensoryczną rabatę przyniósł znaczące efekty. Dzieci rozwinęły swoje zmysły, ucząc się rozpoznawania roślin.

Zaobserwowano zwiększone zaangażowanie w opiekę nad roślinkami oraz większą świadomość ekologiczną. Dzieci zdobyły wiedzę o cyklu życia roślin, ich potrzebach oraz znaczeniu ochrony środowiska. Program wpłynął również na poprawę umiejętności społecznych, takich jak współpraca i komunikacja, dzięki wspólnej pracy i wkładu nad projektem rabaty sensorycznej.

Szkoły podstawowe 

SZKOŁA PODSTAWOWA MISTRZOSTWA SPORTOWEGO 94 IM.HANZY, ul. Głęboka 11 80-759 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Małgorzata  Łukjanow

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu

W ramach realizacji projektu wprowadzaliśmy w szkole następujące działania:
– powstał REGAŁ-PODZIEL SIĘ
– prezentacja „Akcja – segregacja”
– imprezy klasowe w dużej mierze odbywały się przy użyciu wielorazowych naczyń. (korzystaliśmy z nich nawet w ramach realizacji lekcji)
– uprzątnęliśmy naszą Gratosferę i wyposażyliśmy ja, w kolejne „graty”
– prowadzona jest na terenie placówki zbiórka baterii i elektrośmieci
– powstał escape-room „EkoStrażnicy” ,w którym udział wzięli uczniowie kl. 1-3
– Forum społeczne: Krajobraz a człowiek, Człowiek w krajobrazie. Uczniowie brali dział w panelu dyskusyjnym: „Krajobraz Pomorza, stan i wyzwania” oraz w warsztatach „My w krajobrazie.” Uniwersytet Gdański
– częste wyjazdy na spacer do Gdańskiego Ogrodu Zoologicznego połączone z lekcjami przyrody i biologii – płatne – cały rok szkolny
– Planowany przez Samorząd Uczniowski na czerwiec kiermasz używanych zabawek.
Dodatkowo:
– wykład pana Tomasza Zubilewicza nt. pogody i zmian klimatycznych kwiecień 2024
– projekt edukacyjny w ramach „zwolnieni z teorii” pt. „Klimat na cito”

Głównym efektem podjętych działań jest większa świadomość tego, że każdy z nas ma wpływ na środowisko, a to co możemy zrobić to zacząć od dbania o porządek wokół siebie i segregacja odpadów.
W szkole działa regał PODZIEL SIĘ, na którym zostawiamy książki i zabawki aby dzielić się z innymi. Każdy może zostawić i zabrać dowolną rzecz. W ten sposób dajemy drugie życie niechcianym rzeczom i nie produkujemy śmieci.

Stworzyliśmy prezentację „Akcja Segregacja” ukazującą potrzebę segregacji odpadów, możliwość ich ponownego wykorzystania i właściwe segregowanie do koszy. Dzięki temu więcej śmieci trafia do wyznaczonych koszy a mniej do „odpadów resztkowych”.

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mariusza Zaruskiego w Gdańsku
Nauczyciel prowadzący: Małgorzata Biernat

Obserwacja, jak wchłania się woda w wysuszoną glebę, a jak w pulchną i wilgotną – wyciąganie wniosków;
Światowy Dzień Wody – zajęcia z wykorzystaniem materiałów multimedialnych nt. retencji wody deszczowej w miastach w zależności od sposobu zagospodarowania przestrzeni. Kwestia tzw. betonozy. Sposoby na retencję, mikroretencję.
Ogród deszczowy – co to jest i jak działa?
Klasa dużo porusza się po mieście i korzysta ze środków publicznej komunikacji zbiorowej. Prawie wszystkie dzieci są posiadaczami i użytkownikami Karty Mieszkańca. W ten sposób następuje promocja takiego sposobu poruszania się po mieście.

Szkoła Podstawowa nr 3, ul. Chałubińskiego 13, 80-809 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący:  Joanna Kazanowska-Krasowska

Nazwa projektu: Jesteśmy przyjaciółmi owadów pożytecznych
Cel: Stworzenie dobrych warunków życia dla owadów pożytecznych na terenie naszej szkoły

Opis działań:

Przygotowanie rabat kwiatowych kwitnących w różnych miesiącach – zapewnienie dobrych warunków życia owadom:
Zakopanie cebul kwiatowych jesienią przez dzieci, wiosną wyrosły z nich krokusy i tulipany. Obserwacja pierwszych owadów przy kwiatach.
Przygotowanie podwyższonych grządek, w których została wysiana łąka kwietna i zostały posadzone truskawki i poziomki – dzieci prowadziły obserwacje, co się dzieje w szkolnym ogródku, jak rozwijają się rośliny.
Systematyczna pielęgnacja rabat przez uczniów

Działania w ramach projektu wynikały z wyników diagnozy – zadbaliśmy o bioróżnorodność na terenie naszej szkoły, dodatkowo część terenów przy szkole nie jest koszona, wskutek czego mamy na terenie szkoły piękne, naturalne łąki kwietne.

Własnoręczne wykonanie przez uczniów domków dla owadów pożytecznych – odbyły się warsztaty, podczas których dzieci wykonały domki dla owadów ( wszystkie materiały potrzebne do stworzenia domków nauczyciel przygotował we własnym zakresie)
Obserwacja owadów odwiedzających szkolny ogródek.

Efekt rzeczowy tego projektu to szkolny ogródek (3 podwyższone grządki) oraz domki dla owadów rozwieszone na terenie szkoły. Dzieci zrozumiały na swój sposób czym jest bioróżnorodność i dlaczego trzeba o nią dbać. Działania w ramach projektu kształciły świadomość ekologiczną dzieci i postawy proekologiczne. Dzieci zrozumiały jak ważna jest rola owadów pożytecznych  w ekosystemie.

Program okazał się bardzo interesujący, wyzwolił kreatywność dzieci, jednocześnie kształtował ich postawy proekologiczne. Program pozwolił nam o  zadbanie o bioróżnorodność na terenie naszej szkoły, jednocześnie pozwolił na bardzo ciekawe zajęcia z moimi uczniami.

Szkoła Podstawowa nr 8, ZSP nr 8 w Gdańsku Im. Przyjaciół Ziemi
Nauczyciel prowadzący: Emilia Kalkowska-Marszałek (nauczyciel plastyki/techniki),  Ewelina Sawicka (nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej)

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:

Wrzesień/październik- Przystąpiliśmy do realizacji projektu i zaadoptowania niewielkiej przestrzeni (wewnętrznego patio) na terenie szkoły.
Uczniowie klasy szóstej, podczas lekcji techniki stworzyli projekty
„Zielonego Patio Ósemki” oraz projekty logo nowej zielonej przestrzeni.

„Zielonego Patio Ósemki” oraz projekty logo nowej zielonej przestrzeni.

Październik– Przygotowanie „Dnia Dyni” festyn kulinarny, wypieki dyniowe. Gry i zabawy z dynią w roli głównej.

Październik– przystąpienie do akcji „Kwiaty za elektrograty” Szkolna zbiórka drobnego i małego AGD. Zebrany sprzęt został wymienione na jesienne wrzosy, które ozdobiły wejście do szkoły.

Wrzesień-czerwiec – Zajęcia w szkolnej pracowni kuchennej. Podczas lekcji techniki, uczniowie klas 5 i 6. Przygotowywali proste, zdrowe i smaczne potrawy z sezonowych warzyw i owoców. Zostały wykorzystane również warzywa, które wyrosły w szkolnym ogródku. Z cukinii przygotowaliśmy pyszny warzywny pasztet oraz ciasto. Z dyni powstał sernik dyniowy i ciasto dyniowo-marchewkowe.

Zajęcia w pracowni kuchennej odbywają się cyklicznie, uczniowie zdobywają nowe umiejętności, własnoręcznie przygotowują proste dania.

Marzec- Udział w wiosennej akcji „Kwiaty za elektrograty”, w której otrzymaliśmy piękne sadzonki bratków, goździków i jaskrów. Kwiaty do dziś zdobią patio oraz wejście do szkoły.

Marzec- Od marca rozpoczęliśmy pierwsze działania ogrodnicze takie jak przygotowanie sadzonek kwiatów i warzyw z nasionek w warunkach szkolnych. Uczniowie dbali o sadzonki dyni, cukinii, kwiatów.

Kwiecień– Zorganizowaliśmy akcję charytatywną, która połączyła całą społeczność szkolną. W okresie świąt wielkanocnych, wspólnie wykonaliśmy sałatkę jarzynową, która trafiła do gdańskich jadłodzielni. Akcja pod hasłem „Sałatka jarzynowa łączy pokolenia”

Kwiecień-maj– Wiele działań na zewnątrz w „Zielonym patio ósemki”, przygotowanie naszego patio po zimie (prace ogrodowe, grabienie, pielenie). Posadzenie pierwszych roślin cebulowych w gruncie. Przygotowanie kwietników z bratkami, goździkami.

Przygotowanie terenu i wysianie szkolnej łąki kwietnej. Zamontowanie hoteli dla owadów. Codzienne dbanie o szkolny ogródek warzywno- ziołowy, regularne podlewanie roślin, prace ogrodowe. W działania ogrodnicze zaangażowane są dwie klasy: pierwsza i szósta, ale zainspirowana została cała społeczność szkolna, która nas wspiera i pomaga w działania ekologicznych.

Przed nami jeszcze wiele działań o charakterze ekologicznym, już 05 czerwca dzień patrona szkoły. Tego dnia wszystkie klasy organizują warsztaty, spacery ekologiczne, sprzątanie terenu wokół szkoły i prace ogrodnicze.

Wszystkie działania były prowadzone wspólnie. Dzieci podczas projektu nauczyły się współpracy, powstały wyjątkowo cenne relacje. Projekt „Zielone Patio Ósemki” zintegrował środowisko szkolne.

Zrealizowaliśmy projekt „Zielone Patio Ósemki” – zieloną strefę, która pełni funkcję edukacyjną (szkolny ogródek) oraz strefę odpoczynku z funkcją rekreacyjną. Stworzyliśmy własną łąkę kwietną z mini ogrodem (zróżnicowaną roślinność, w której pojawią się owady, dzikie zapylacze). Przygotowaliśmy dla nich hotele, w których będą mogły spędzić i przetrwać zimę.

Przestrzeń, która powstała w naszej szkole będzie wykorzystywana do celów edukacyjnych.

Szkoła Podstawowa nr 19, ul. E. Hoene 6 80 – 041 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Magdalena Czaja

Nazwa projektu: Nie marnuję – wykorzystuję!
Cel projektu: Ograniczenie marnowania jedzenia.

Nasze działania wiązały się z wynikami diagnozy. Uczniowie na lekcjach wychowawczych poznali:
– zasady zdrowego odżywiania,
– zasadę 4P – planuj, przechowuj, przetwarzaj, podziel się,
– czym jest mikroplastik, jego wpływ na zdrowie ludzi, sposoby ograniczenia plastiku w codziennym życiu. Uczniowie przygotowali informacje na temat mikroplastiku, które były prezentowane na wystawie z okazji Dnia Ziemi.
Z okazji Dnia Ziemi chętni uczniowie klas 7 – 8 wzięli udział w konkursie wiedzy na temat plastiku.

Uczniowie klas 4 – 8 mogli wykonać plakat na temat Planeta vs. Plastik. Plakaty były prezentowane na wystawie z okazji Dnia Ziemi.
W szkole odbyła się zbiórka żywności przed Świętami Wielkanocnymi we współpracy z Bankiem Żywności w Gdańsku. Zebrane produkty spożywcze zanieśliśmy do sklepu społecznego, gdzie uczniowie brali udział w warsztatach z niemarnowania jedzenia.
Uczniowie poznali sposoby niemarnowania i zasady przechowywania żywności, a także wiedzą czym jest mikroplastik, jakie są drogi wnikania mikroplastiku do organizmu i jego wpływ na zdrowie ludzi.

Szkoła Podstawowa numer 38 w Gdańsku
Nauczyciel prowadzący: Marta Wasilewska

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:

Głównym założeniem programu Zielonej Szkoły „Moje zdrowie-moja siła, ogromna moc przedszkolaków” było przygotowanie dzieci do dokonywania wyborów służących ich zdrowiu i rozwojowi, nauczaniu ich poprzez zabawę jak jeść i co jeść  i jaki ma to wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie.  Zdrowe nawyki oraz zachowanie prozdrowotne muszą być kształtowane w wieku przedszkolnym i utrwalane przez rodziców w domu ,  aby miały trwały charakter.

Mały organizm jest bardzo chłonny i podatny na sugestie, zarówno te pozytywne jak i niestety negatywne. Zadaniem naszym- czyli pedagogów, jest starać się zmieniać podejście dzieci do własnego zdrowia i wpajać wiedzę na temat zdrowego stylu życia. Podstawy, umiejętności oraz nawyki, które małe dzieci wynoszą z przedszkola, procentują w dorosłym życiu lepszym funkcjonowaniu społecznym i zawodowym.

Moduły i zadania:

,,ŻYJĘ ZDROWO, BEZPIECZNIE I SZCZĘŚLIWIE ”

1) ,,Zdrowie” – zapoznałam dzieci co oznacza to pojęcie, jaki ma wpływ na nasze życie , sposoby ochrony  zdrowia/życia – zorganizowałam spotkanie z lekarzem i pielęgniarką, wspólne gry i zabawy edukacyjne dotyczące zdrowia.

2)  ,,Czy rośliny chorują , jak je leczyć?”
– prowadziliśmy obserwację zmian zachodzących w przyrodzie,
– odbyły się zajęcia edukacyjne z biologiem – wspólnie zastanawialiśmy się czy rośliny, czują?,  projekt badawczy,

3) „Nasze zwierzątka”
– wykonaliśmy ekologiczne kule dla ptaków,
– codzienne dokarmianie ptaków,
– zorganizowałam zbiórkę żywności , dla psów i kotów ze Schroniska „Promyk”, psy były również u nas w szkole na zajęciach. Opiekunowie zwierząt poprowadzili zajęcia dla dzieci, jak należy dbać o zwierzęta.

4),,Kodeks zdrowego i bezpiecznego ucznia” – utrwalenie zasad bezpieczeństwa, kodeks w formie tablicy motywacyjnej – monitorowanie przestrzegania zasad w praktyce. Odbyła się wycieczka skrzyżowanie. Odbyły się zajęcia na terenie szkoły z autochodzik”.

,,JESTEM TYM CO JEM I PIJĘ”

1) ,,Piramida żywienia”
– spotkanie z dietetykiem, rozmowa na temat zdrowego odżywiania się i stylu życia. Wspólnie wykonaliśmy swoją piramidę żywieniową

2) ,,Zamiast cukierków”
– przygotowaliśmy wspólnie z dziećmi  tzw. kulek mocy według własnego przepisu. (banan, płatki owsiane i żurawina)

3) ,,Zamiast soku” – zabawa badawcza, pokazałam dzieciom ile łyżek cukru jest w ich  ulubionych soczkach i jak wpływa to na zdrowie, przygotowanie koktajlu mleczno – owocowego, zrobiliśmy sok z wyciskanych owoców oraz szaszłyki owocowe

5) ,,Co to znaczy BIO?” –  odwiedziliśmy sklep ze zdrową żywnością,

6) ,,Wspieramy polskie rolnictwo” – przygotowanie szaszłyków z polskich owoców lub

warzyw.

7) Stworzenie ogródka na terenie szkoły – wspólne założenie ogródka przedszkolnego, zasadziliśmy warzywa, owoce oraz zioła. Codziennie je pielęgnujemy, podlewamy, a następnie obserwujemy etapy rozwoju.

 „W ZDROWYM CIELE ZDROWY PRZEDSZKOLAK”

1) ,,Sport to zdrowie” – spotkanie z trenerem judo i z trenerem personalnym odbyły się zajęcia edukacyjne i  sportowe, ukazanie wielu możliwości, sport jako hobby. ( 4 czerwca mamy wycieczkę do klubu sportowego, gdzie trener poprowadzi zajęcia sportowe dla dzieci)

2) ,,Olimpiada Niedźwiadków” – odbyła się olimpiada przedszkolaka

3) ,,Aktywne metody w zabawie” – przeprowadziłam wiele  zabaw ruchowych, z wykorzystaniem różnych metod np. według C. Orffa, W. Sherborne itp.

4) ,,Niezależnie od wieku” – stworzyliśmy z dziećmi ulotki propagujące zdrowy tryb życia oraz zasad przechowywania żywności-rozdawaliśmy je w szkole oraz  przechodniom podczas spaceru.

5) ,,Dzień sportu” – organizacja imprezy na terenie placówki.

 ,,GDY ZIEMIA PROSI O POMOC”

1) ,,Za kilkanaście lat” – film/prezentacja dotycząca negatywnego wpływu człowieka na naszą planetę, pokazałam dzieciom jak ważne są skutki dotychczasowych działań.

2) ,,Ekologiczne Story Cubes” – tematyka związana z ochroną przyrody, zachowaniami proekologicznymi. Odbyło się klika wycieczek do lasu w poszukiwaniu śmieci, wspólne sprzątanie świata.

5) ,,Lubimy zabawy i eksperymenty” – odbyło się 7 spotkań z chemikami, gdzie dzieci poprzez zabawę uczyły się co z czego wynika( np. malowanie na mleku, tęcza na talerzu, wulkan z cytryny, ukryte w lodzie itp.)

Z podsumowania informacji zebranych podczas badań wynika, że w szkole zaszły korzystne dla zdrowia dzieci zmiany w zakresie żywienia oraz kształtowania na co dzień zdrowych nawyków żywieniowych. Wynika również, że dzieci w dużym stopniu posiadają ukształtowane prawidłowe nawyki żywieniowe i wiedzą jak ważny jest sport w codziennym życiu.

Z obserwacji posiłków, które rodzice dają swoim dzieciom widać, iż coraz częściej sięgają po proponowane im zdrowego jedzenia. Chętnie jedzą warzywa i owoce, zaczynają zjadać surówki. Podczas obiadu , do kuchni przedszkolnej mniej wraca niezjedzonych posiłków, często też dzieci proszą o dokładki.

Dzieciom bardzo podobał się program, chętnie brały udział w zajęciach edukacyjnych. Myślę, że dużo wyniosły z programu Zielona Edukacja.

Szkoła Podstawowa nr 40 im. Leonida Teligi w Gdańsku, ul. Stroma 19; 80-012 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Aleksandra Groth

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:
KROPLE WODY OSZCZĘDZAMY I KŁOPOTU Z TYM NIE MAMY
Zajęcia „Po co nam woda?” – do czego i ile zużywamy wody, odczyty wodomierzy w domu i w szkole, analiza wyników i propozycje, jak można oszczędzać wodę;
Zajęcia interaktywne „Skąd się bierze woda w kranie?” – rozwiązywanie zadań w grze fabularnej, która tłumaczy proces uzdatniania wody;
Obserwacje przyrodnicze
„Transport wody w roślinie” – liście kapusty pekińskiej umieszczone w zabarwionej wodzie zmieniły zabarwienie, co pokazało jak rozmieszczone są tkanki przewodzące w roślinie;
„Co żyje w wodzie?” – obserwacje mikroskopowe wody z rzeki Raduni i z kałuży;
Dzień Wody z PAH – wodne zajęcia: „Do czego używamy wody?”; „Rzeki i morza”; „Gdzie żyje ta ryba?”; „Woda w kulturze”; „Zwierzę wodne, czy lądowe?”
Emisja filmu „Czy zabraknie nam wody?” Kasi Gandor – dyskusja nad konsekwencjami braku wody na świecie;
Gazetka szkolna na temat dostępu do wody na świecie

Zespół Szkolno – Przedszkolny nr 7 Szkoła Podstawowa nr 55 w Gdańsku, ul. Wolności 6A, 80-538 Gdańsk

Nauczyciel prowadzący: Urszula Malicka we współpracy z Mirosławą Szyling i Anitą Przybylską, wychowawcami klasy 2A  i 3 A

Opis działań realizowanych w ramach programu:

Szkoła Podstawowa nr 59 im. I Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka, ul. Modra 2 w Gdańsku
Nauczyciel prowadzący: Iwona Szeląg

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:
– Wykonanie 17 budek lęgowych dla ptaków na warsztatach z drewnem w Leśnym Ogrodzie Botanicznym Marszewo;
– Konserwowanie budek lęgowych olejem lnianym/słonecznikowym;
– Zorganizowanie i udział uczniów w Konkursie fotograficznym „Przyroda w obiektywie zimą”- I/II’2024 – prezentacja prac;
– Wieszanie budek lęgowych na terenie przyszkolnym;
– Zorganizowanie Kiermaszu Rzeczy Używanych – pozyskanie środków na przygotowanie łąki kwietnej;
– Wieszanie domków dla owadów na terenie wokół szkoły;
– Porządkowanie terenów zielonych na Olszynce;
– wyznaczenie, porządkowanie i przygotowanie terenu pod łąkę kwietną;
– wysiewanie nasion na przygotowanym terenie;
– podlewanie, usuwanie chwastów;
–  Zorganizowanie i udział uczniów w Konkursie fotograficznym „Przyroda w obiektywie wiosną”- III/IV’2024 – prezentacja prac.

Szkoła Podstawowa nr 63 (Zespół Szkół Specjalnych nr 1), ul. Stefana Batorego 26, 80 – 251 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Halina Jach

Nasze działania wynikały z diagnozy, mianowicie chodziło o zwiększenie bioróżnorodności na terenie naszej szkoły. Dlatego wzbogaciliśmy o rośliny cebulkowe ( tulipany, żonkile, krokusy) istniejące już rabaty, tak żeby już wiosną cieszyły nasze oczy. Na przełomie kwietnia i maja przygotowaliśmy teren i wysialiśmy dwie łąki kwietne, na których efekty czekamy na przełomie lata/jesieni.

Efektem są kolorowe rabaty wiosną, oraz kwietne łąki latem. Kolorowe kwiaty nie tylko ozdabiają teren, ale zwabiają i dają pokarm wielu owadom zapylającym. A na jesieni postawiony domek dla owadów da możliwość przetrwania zimy wielu owadom.
Uczniowie byli zaangażowani we wszystkie działania dotyczące sadzenia kwiatów i siania łąk kwietnych. Chętnie obserwują zachodzące dzięki ich pracy zmiany w otoczeniu szkoły. Na pewno będę kontynuowała działania związane z ozdabianiem terenu szkoły roślinnością

Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3, Szkoła Podstawowa nr 72, ul. Kłosowa 3, 80-627 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Natalia Grygiel

Opis działań zrealizowanych w ramach
W ramach tematu „Bioróżnorodność”, który wynikał z diagnozy uczestnicy programu skupili się na dwóch głównych projektach: budowie domków dla owadów oraz zakładaniu szkolnych ogródków.
Domek dla Owady
Celem tego projektu było zrozumienie roli owadów w ekosystemie oraz zapewnienie im odpowiednich warunków do życia. Uczniowie, pod okiem nauczycieli i specjalistów, skonstruowali domki dla owadów z naturalnych materiałów takich jak drewno, słoma, cegły dziurawki i szyszki. Domki zostały zaprojektowane tak, aby zapewnić schronienie różnym gatunkom owadów, takim jak pszczoły samotnice, biedronki czy motyle. Proces budowy obejmował:
• Zbieranie materiałów: Uczniowie zgromadzili potrzebne materiały, dbając o ich naturalne pochodzenie i ekologiczny charakter.
• Projektowanie: Uczniowie zaprojektowali struktury, biorąc pod uwagę potrzeby różnych owadów.
• Budowa: Wspólnymi siłami, dzieci budowały domki, ucząc się przy tym pracy zespołowej oraz technik majsterkowania.
• Instalacja: Domki zostały umieszczone w szkolnym ogródku oraz na terenach zielonych, co umożliwiło bezpośrednią obserwację zasiedlania ich przez owady.
Szkolny Ogródek

Projekt zakładania ogródka szkolnego miał na celu stworzenie przestrzeni sprzyjającej bioróżnorodności oraz edukacji ekologicznej. Uczniowie zaangażowani byli w cały proces tworzenia ogródka, od planowania po pielęgnację. Działania obejmowały:
– Planowanie: Uczniowie, wspólnie z nauczycielami, wybrali odpowiednie miejsce na ogródek oraz zaplanowali, jakie rośliny zostaną posadzone, uwzględniając te przyciągające owady zapylające.
– Przygotowanie gleby: Przygotowanie gleby poprzez kompostowanie i nawożenie, co miało na celu zapewnienie odpowiednich warunków dla wzrostu roślin.
– Sadzenie roślin: Uczniowie sadzili różnorodne rośliny, poznając przy tym techniki ogrodnicze oraz znaczenie różnorodności gatunkowej.
– Pielęgnacja: Regularna pielęgnacja ogródka, w tym podlewanie, odchwaszczanie i ochrona roślin przed szkodnikami, uczyła odpowiedzialności oraz szacunku do przyrody.
– Obserwacja: Uczniowie prowadzili obserwacje wzrostu roślin oraz życia w ogródku, dokumentując swoje spostrzeżenia w formie notatek i zdjęć.

Efekty:
Dzięki tym działaniom uczniowie zdobyli praktyczną wiedzę na temat bioróżnorodności i znaczenia owadów w ekosystemie. Budowa domków dla owadów i założenie szkolnego ogródka stały się inspirującymi przykładami, jak poprzez proste działania można wspierać ochronę środowiska i promować ekologiczne postawy. Program „Zielona Edukacja” przyczynił się nie tylko do wzbogacenia wiedzy uczniów, ale także do zwiększenia świadomości ekologicznej w całej społeczności szkolnej.

Szkoła Podstawowa nr 76, ul. Jagiellońska 14, 80-371 Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Monika Pater

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:

W ramach Programu Zielonej Edukacji zrealizowano następujące działania:
a) kontynuowano akcję „bookcrossingu”- w ogólnodostępnym miejscu dla rodziców
i uczniów szkoły stoi regał z książkami służącymi do dalszego ich przekazywania
b) społeczność szkolna przez cały rok zbierała nakrętki do pojemnika wystawionego przed budynek szkoły
c) uczniowie klasy 6d przygotowali karteczki – rymowanki zachęcające do wyrzucania śmieci do odpowiednich pojemników. Karteczki zostały przyklejone na korytarzach
w okolicy pojemników do segregacji odpadów. To działanie miało bezpośredni związek z wynikiem diagnozy – częstym znajdywaniem śmieci na korytarzach. W kilku miejscach dostawiono dodatkowe kosze na śmieci;
d) przeprowadzono warsztaty dla uczniów klas 1-3 przebywających w świetlicy szkolnej dotyczące segregacji odpadów
e) klasy „0” uczyły się segregacji odpadów w formie gry planszowej „Nasz zielony świat”
Dodatkowo uczniowie klas 6c,d kontynuowali działania z obszaru BIORÓŻNORODNOŚĆ
I TERENY ZIELONE. Działania te polegały na:
a) przeprowadzaniu zabiegów pielęgnacyjnych w przyszkolnym „Motylowym ogrodzie”
b) pielęgnacji „Klasowego ogrodu” oraz degustacji uprawianych w nim warzyw

Efekty udziału w programie to:
a) ciągły dostęp społeczności szkolnej do darmowych książek w ramach „bookcrossingu”;
b) możliwość całorocznej obserwacji roślin przez uczniów naszej szkoły w „Motylowym ogrodzie” i „Klasowym ogrodzie” (klasa opiekująca się ogrodem ma możliwość degustacji uprawianych przez siebie roślin);
c) podkreślenie znaczenia poprawnej segregacji odpadów na terenie szkoły.

Szkoła Podstawowa nr 82 im. prof. Jana Czochralskiego, ul. Radarowa 26, Gdańsk
Nauczyciel prowadzący: Monika Lidzbarska

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:
Obszar „Bioróżnorodność i tereny zielone” – projekt „Przyjaciele przyrody”.

Zrealizowane działania:
1. Nawiązanie współpracy ze Szkolnym Kołem Wolontariatu. Jesienne wsparcie SKW
w przygotowaniu na terenie ogrodu szkolnego miejsca do zimowania dla jeży.
2. Lekcja biblioteczna, poszukiwanie informacji na temat ptaków i zwierząt charakterystycznych dla naszej okolicy. Gromadzenie materiałów dotyczących właściwego i odpowiedzialnego dokarmiania ptaków zimą. Przygotowanie plakatów. Promowanie tej wiedzy wśród uczniów
z klas 0-2.
3. Współdziałanie z uczniami z klasy 4, którzy podczas swoich warsztatów zbudowali karmnik
i przekazali go na rzecz naszych działań.
Zakupienie odpowiedniego pokarmu dla ptaków. Częściowo fundusze na ten cel przekazało SKW organizując w szkole „słodką przerwę” i sprzedając ciasta oraz babeczki.
Dokarmianie ptaków w okresie zimowym.
4. Nawiązanie współpracy z panią koordynator z Ogrodu Zoologicznego. Wizyta w ZOO i udział
w warsztatach budowania budek lęgowych. Wykonane na warsztatach budki przywieźliśmy do szkoły i podczas zajęć plastycznych uczniowie pomalowali je i przygotowali do zawieszenia. Budki zostały zawieszone na drzewach w szkolnym ogrodzie.
5. Udział w warsztatach budowania domków dla owadów. Każdy z uczniów przygotował własny domek, który można wykorzystać w przydomowy ogródku. Dodatkowo przygotowaliśmy też domki dla owadów, które wykorzystamy w szkolnym ogrodzie.
6. Pielenie i porządkowanie terenu szkolnego ogrodu motylowego. Przygotowanie miejsca pod wysiew łąki kwietnej. Zdobywanie wiedzy na temat pszczół i ich roli w ekosystemie.

Efektami naszych działań są:
zwiększenie poziomu wiedzy nt. ptaków zimujących w Polsce; zwiększenie świadomości wśród uczniów klas 0-3 na temat właściwego dokarmiania ptaków zimą; Zawiązanie współpracy między oddziałami klasowymi, współdziałanie uczniów klas młodszych ze Szkolnym Kołem Wolontariatu; zbudowanie karmnika, budek lęgowych i hotelików dla owadów; uporządkowanie po zimie terenu pod wysiew łąki kwietnej; zwiększenie świadomości nt. roli małych zapylaczy w ekosystemie.
Działania proekologiczne rozpoczęte dzięki udziałowi w pilotażu Programu Zielonej Edukacji z pewnością będą kontynuowane.

Udział w pilotażu był dla nas niezwykle inspirujący. Pełna dowolność w doborze działań sprawia, że Program można doskonale dostosować do możliwości uczniów w każdym wieku oraz do potrzeb placówki, która go realizuje.

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 26, ul. Karpia 1, 80-882 Gdańsk
Nauczyciele prowadzący: Iwona Stefańska, Sylwia Andruszkiewicz, Kalina Kuśmierz

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:
• Przypominanie uczniom podczas apeli szkolnych o konieczności:
– gaszenia światła w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa,
– zakręcania kranów po użyciu wody,
– efektywnym wietrzeniu pomieszczeń,
– zgłaszaniu panu konserwatorowi każdej usterki np. dotyczącej nieszczelnych kranów
celem oszczędzania prądu, wody i ciepła.
• Konkurs plastyczny na znak/symbol przypominający o gaszeniu światła lub zakręcaniu kranu;
rozstrzygnięcie konkursu i nagrodzenie laureatów (nagrody ufundowane przez organizatorki konkursu).
• Wydrukowanie i rozwieszenie przez uczniów na terenie szkoły, we właściwych miejscach – symboli przypominających o gaszeniu światła i zakręcaniu kranu wyłonionych w konkursie.
• Obieg wody w przyrodzie – lekcje w klasach 4.
• „Co trzeba wiedzieć o wodzie?” – warsztaty dla klas 4-8 (pogadanka, doświadczenie/eksperyment, film, quiz).
Konkurs recytatorsko-muzyczny „Ciepło, gorąco, parzy!” o oszczędzaniu energii ciepła, prądu, wody, gazu oraz urządzeniach grzewczych, elektrycznych lub wodnych laureatów (nagrody ufundowane przez GPEC Sp. z o.o.).

• Obniżenie zużycia energii i wody w okresie wrzesień 2023r – kwiecień 2024r.
ENERGIA:
WRZESIEŃ 2023r. – zużycie 3.073 kWh
KWIECIEŃ 2024r. – zużycie 2.787 kWh

WODA:
WRZESIEŃ – LISTOPAD 2023r. : zużycie 162 m3
MARZEC – KWIECIEŃ 2024r. : zużycie 153 m3

• Ekspertyza: „PROJEKT WYKONAWCZY. REGULACJA HYDRAULICZNA INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA w budynku szkolnym w Gdańsku, ul. Karpia 1”

Dzięki Programowi:
• zwiększyliśmy świadomość uczniów dotyczącą wpływu człowieka na Ziemię i zachodzące na niej zjawiska,
• zmobilizowaliśmy uczniów do oszczędzania wody i energii oraz efektywnego wietrzenia pomieszczeń, co zaowocowało zmniejszeniem zużycia mediów,
• uzyskaliśmy ekspertyzę instalacji centralnego ogrzewania,
• uzyskaliśmy fundusze na nagrody w konkursie.

Licea

XIX Liceum Ogólnokształcące im. Mariana Mokrwy, ul. Pestalozziego 11/13, 80-445 Gdańsk
Nauczyciele prowadzący: Iwona Miśkowicz, Małgorzata Miros

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:

Uczniowie realizowali obszar tematyczny “odporność na zmiany klimatu”. Projekt został nazwany “Młodzi dla klimatu”, a celem było zwrócenie uwagi uczniów na problem związany ze zmianami klimatu, zainteresowanie ich tematem i pokazanie w jaki sposób mogą przyczynić się do poprawy sytuacji naszej planety. Uczniowie w ramach lekcji w szkole przygotowali plakaty i prezentacje dotyczące zmian klimatu poszerzając swoją wiedzę. Prezentacje miały różnorodną tematykę, którą wybierali sami uczniowie. Były to tematy związane z: wpływem człowieka na zmiany klimatu, jak zmiana klimatu wpływa na człowieka, a także jakie istnieją organizacje rządowe i pozarządowe ekologiczne.

W ramach współpracy z Hevelianum uczniowie wzięli udział w dwóch zajęciach dotyczące gospodarki obiegu zamkniętego oraz odnawialnych źródeł energii.

Udział w projekcie był dla nas bardzo pouczający, zwrócił uwagę uczniów na problem związany ze zmianami klimatycznymi oraz umożliwił rozszerzenie i poukładanie wiedzy na temat tego, co sami mogą zrobić, aby być bardziej “eko”.

Zespół Szkół Architektury Krajobrazu i Handlowo-Usługowych w Gdańsku, ul. Czyżewskiego 31, 80-336
Nauczyciele prowadzący: Iwona Renkiewicz, Bartosz Topór (nauczyciel wspomagający)

Opis działań zrealizowanych w ramach Programu:
W wynikach diagnozy zostały wskazane dwa obszary tematyczne:
„Bioróżnorodność i tereny zieleni” oraz „Odporność na zmiany klimatu”. Realizowany projekt „Gościu siądź pod mym liściem…” – przyrodnicze rozmyślania i działania w cieniu sędziwych drzew był odpowiedzią zarówno na wyniki diagnozy, jak i dyskusji z uczniami.

W toku przeprowadzonych działań oraz spotkań z przydzielonym ekspertem okazało się, że postawiona w tytule teza musiała ulec zmianie, ponieważ wbrew wcześniejszym przypuszczeniom na terenie szkoły nie stwierdzono drzew sędziwych. W związku z czym podjęte działania określono jako „Gościu siądź pod mym liściem…” – przyrodnicze rozmyślania i działania w cieniu drzew”.

Została przeprowadzona inwentaryzacja dendrologiczna blisko 100 drzew w oparciu o „Standard Inspekcji i Diagnostyki Drzew”. W ramach inwentaryzacji dokonano rozpoznania gatunku drzew, pomiaru obwodów pnia na wysokości 5cm i 130 cm oraz średnicy korony, wysokości nasady korony, podstawy korony, a także wysokości drzewa.
Określono cechy diagnostyczne drzew, w tym dotyczące odziomka i nabiegów korzeniowych, pnia, korony i otoczenia.
Określono fazę rozwoju drzewa, dokonano oceny witalności oraz kondycji i stabilności drzew. Wskazano perspektywę życia poszczególnych drzew oraz wartość i znaczenie, a także określono stopień użytkowania otoczenia.

Wykonano zbiorczą tabelę inwentaryzacyjną w formie elektronicznej, stanowiącą bazę do dalszej obserwacji i wprowadzania nowych egzemplarzy drzew.

Wykonano także dokumentację fotograficzną poszczególnych drzew, umożliwiającą monitoring wybranych, stwierdzonych cech diagnostycznych.
Opracowano część graficzną inwentaryzacji w wersji cyfrowej, stanowiącą podobnie jak tabela inwentaryzacyjna bazę do monitoringu i dalszych pomiarów.

Dodatkowo opracowano grę terenową, której celem jest zapoznanie społeczności szkolnej z drzewostanem na wybranym obszarze (teren szkoły i fragmentu Parku Ludolphino) oraz rolą i znaczeniem drzew także w kontekście zmian klimatu. W planie jest przeprowadzanie cykliczne gry terenowej dla klas I.
.
Zgodnie z przyjętymi podczas diagnozy założeniami, po zakończeniu pełnej inwentaryzacji
dendrologicznej przewidziane jest znakowanie wybranych egzemplarzy drzew w terenie przy użyciu arbotagów.

pze@hevelianum.pl

Monika Mikołajczyk, zastępczyni kierowniczki Działu Edukacji i Popularyzacji Nauki w Hevelianum | tel. 58 300 08 42 w. 45